İYTE’de Acı Biber Üzerine Yapılan Araştırma
‘İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Bitki Bilimi ve Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde, acı biberin mide rahatsızlıklarına yol açabileceği düşüncesiyle biberde acılığa neden olan “genin susturulması”na yönelik çalışma başlatıldı.
CRISPR/Cas9 Sistemiyle Genom Düzenleme Çalışmaları
İYTE Moleküler Biyoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sami Doğanlar danışmanlığında yürütülen “Biberde Kapsaisin Sentaz Geni İçin CRISPR/Cas9 Sistemiyle Genom Düzenleme” ve “Biberde Kapsaisin Sentaz Geni (Pun1) Ekzon1 ve Ekzon2 Bölgeleri İçin gRNA’ların Geliştirilmesi” başlıklı çalışmalar yaklaşık 3 yıl devam etti.
CRISPR/Cas9 Genom Düzenleme Teknolojisi Kullanımı
Çalışmalarda, biberdeki acılığı susturup diğer aromatik özellikleri koruyup yeni bir tatlı biber çeşidi oluşturmak hedeflendi. Proje, TÜBİTAK tarafından da desteklendi.
Prof. Dr. Sami Doğanlar’ın Açıklamaları
Prof. Dr. Sami Doğanlar, gen susturmanın normal gelişim ve farklılaşma sırasında belirli hücre tiplerinde veya dokularda ürünlerine ihtiyaç duyulmayan genleri bastırmak için kullanılan bir teknik olduğunu belirtti. Doğanlar, projenin Türkiye’nin biber endüstrisinde daha da önemli bir konuma ulaşmasını sağlayabileceğini dile getirdi.
Öğretim Görevlisi Dr. Hatice Şelale Yıldız’ın Değerlendirmesi
Öğretim Görevlisi Dr. Hatice Şelale Yıldız, “Yaptığımız DNA dizileme çalışmalarında hedef genimizde değişiklik olduğunu yani dizisinin değiştiğini tespit ettik. Hem agromorfolojik hem de genetik olarak bu değişikliği gözlemledik.” şeklinde konuştu.
CRISPR Teknolojisi ve Kullanım Alanları
CRISPR/Cas9, canlıların DNA’larında hedefli ve hassas değişiklikler yapmasına imkan sağlayan bir gen düzenleme yöntemi olarak tanımlanıyor ve ilaç, tarım, sanayi, halk sağlığı gibi birçok alanda kullanılıyor.